چرا تریلی قیچی می‌کند؟ بررسی علل و راهکارها
· 23 ساعت پیش · خواندن 3 دقیقه قیچی کردن تریلی یکی از مشکلات رایج رانندگان کامیون‌ها و تریلی‌ها است که می‌تواند باعث کاهش کنترل خودرو، خطر تصادف و آسیب به بار شود. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که تریلر نسبت به کشنده زاویه پیدا کند و مسیر حرکت از کنترل راننده خارج شود. در این مقاله به بررسی علت قیچی کردن تریلی، عوامل مؤثر و راهکارهای پیشگیری از آن می‌پردازیم.
تریلی قیچی کردن چیست؟
قیچی کردن یا Jackknifing زمانی اتفاق می‌افتد که محورهای کشنده و تریلی در یک زاویه شدید قرار گیرند و تریلی به حالت زاویه‌دار نسبت به کشنده درآید. در این وضعیت، تریلی مانند قیچی عمل می‌کند و کنترل کامل راننده روی خودرو کاهش می‌یابد.
این مشکل بیشتر در شرایط جاده لغزنده، سرعت بالا و ترمز ناگهانی دیده می‌شود و از شایع‌ترین دلایل تصادفات کامیون‌ها و تریلی‌ها است.
علل اصلی قیچی کردن تریلی
۱. ترمز ناگهانی و شدید
یکی از شایع‌ترین علل قیچی کردن تریلی، استفاده ناگهانی از ترمز است. وقتی راننده به طور ناگهانی ترمز می‌کند، چرخ‌های کشنده ممکن است قفل شوند و تریلی به دلیل ممان اینرسی و وزن زیاد، زاویه پیدا کرده و قیچی کند.
۲. جاده لغزنده و شرایط آب و هوایی
بارش باران، برف، یخ و روغن روی آسفالت باعث کاهش اصطکاک بین چرخ‌ها و سطح جاده می‌شود. در چنین شرایطی حتی ترمز معمولی هم می‌تواند باعث لغزش و قیچی کردن تریلی شود.
۳. توزیع نامناسب بار
اگر بار در تریلی به درستی توزیع نشده باشد، وزن غیرمتوازن می‌تواند باعث بروز ناپایداری شود. وزن بیش از حد در عقب تریلی یا عقب کشنده احتمال قیچی شدن را افزایش می‌دهد.
۴. سرعت غیرمجاز و ناگهانی
رانندگی با سرعت بالا در مسیرهای منحنی یا لغزنده، به ویژه در شرایط بار سنگین، خطر قیچی کردن تریلی را بسیار افزایش می‌دهد. سرعت غیرمتناسب باعث ایجاد نیروی گریز از مرکز زیاد می‌شود که کشنده و تریلی زاویه پیدا می‌کنند.
۵. مشکلات سیستم ترمز
اختلال در سیستم ترمز ABS یا ترمز بادی نیز می‌تواند عامل قیچی کردن باشد. ترمزهای خراب یا ناهماهنگ بین کشنده و تریلی باعث می‌شود تریلی به صورت غیرقابل کنترل حرکت کند.
راهکارهای پیشگیری از قیچی کردن تریلی
۱. کنترل سرعت و ترمز مناسب
- از ترمز ناگهانی و شدید خودداری کنید.
- در شرایط لغزنده از ترمز موتور و دنده سنگین استفاده کنید.
- فاصله ایمنی طولانی با خودروهای جلو را حفظ کنید.
۲. توزیع صحیح بار
- وزن بار را به صورت یکنواخت در طول تریلی پخش کنید.
- بارهای سنگین را در وسط تریلی قرار دهید و از جابه‌جایی بار حین حرکت جلوگیری کنید.
۳. بررسی و نگهداری سیستم ترمز
- سیستم ترمز کشنده و تریلی را به صورت دوره‌ای سرویس کنید.
- عملکرد ABS و ترمزهای بادی را به طور منظم بررسی کنید.
۴. توجه به شرایط جاده
- در مسیرهای بارانی، برفی یا یخ‌زده سرعت خود را کاهش دهید.
- از مسیرهای پر پیچ و خم با سرعت مطمئن عبور کنید.
۵. آموزش و تجربه راننده
- آموزش رانندگی با تریلی و شناخت رفتار خودروهای سنگین اهمیت بالایی دارد.
- راننده باید نحوه مقابله با لغزش و شرایط اضطراری را بداند.
نشانه‌های قیچی کردن در تریلی
- زاویه غیرمعمول بین کشنده و تریلی
- کاهش کنترل فرمان و انحراف ناگهانی
- صداهای غیرعادی از محورهای اتصال
- حرکت غیرمتوازن چرخ‌ها در پیچ‌ها
تشخیص سریع این علائم به راننده کمک می‌کند تا با کاهش سرعت و کنترل مناسب، از تصادف جلوگیری کند.
سخن پایانی
قیچی کردن تریلی یک پدیده خطرناک است که بیشتر به دلیل ترمز ناگهانی، سرعت زیاد، توزیع نامناسب بار، جاده لغزنده و نقص سیستم ترمز رخ می‌دهد. پیشگیری از این مشکل نیازمند رانندگی هوشیار، نگهداری منظم خودرو، توزیع صحیح بار و آموزش حرفه‌ای راننده است. با رعایت این اصول، رانندگان می‌توانند از ایمنی خود و دیگران در جاده‌ها اطمینان حاصل کنند و خطر تصادف ناشی از قیچی کردن تریلی را به حداقل برسانند.
